Dạy trẻ học toán bằng các tình huống thực

Không chỉ có trường học mới cung cấp môi trường học toán cho trẻ. Có rất nhiều cách học toán tự nhiên có thể thực hiện bên trong và bên ngoài gia đình, và Ba Mẹ là những người thầy đầu tiên tốt nhất của trẻ.

Ba Mẹ có thể giúp trẻ lĩnh hội những khái niệm toán học cơ bản một cách nhẹ nhàng, nhưng có hiệu quả, thông qua các hoạt động trong ngày ở gia đình. CMS Edu xin giới thiệu một số ý tưởng mà Ba Mẹ có thể thực hiện ở nhà để giúp đỡ con mình như sau:

Học toán khi đi mua sắm

Thời gian đi mua sắm là cơ hội tuyệt vời để cha mẹ dạy cho trẻ về toán học thông qua các hoạt động như: đếm số hàng hóa mua được, so sánh giá của hai loại hàng hóa, trả tiền mua hàng, hay đơn giản là trả tiền mua một vé uống nước và nhìn thấy số tiền trả lại là bao nhiêu. Trẻ cũng được học về tiền tệ trong những tình huống thực tế này.

Học toán khi đi tham quan

Thời gian ngồi trên xe khi đi tham quan có thể khiến trẻ cảm thấy buồn chán. Để tạo sự hứng thú cho trẻ, bạn có thể cho trẻ chơi các trò như đoán hướng và số của những chiếc xe màu đỏ chạy qua. Trẻ cũng có thể đếm các phương tiện giao thông trên đường hoặc đoán khi nào sẽ đến đèn đỏ, đèn vàng, hoặc đèn xanh tiếp theo. Khi xe dừng lại ở đèn đỏ, trẻ có thể ước lượng thời gian cho đến khi có đèn xanh. Với trẻ lớn hơn, bạn có thể yêu cầu trẻ đọc các con số trên biển số xe và suy luận xem có bao nhiêu xe có số lớn hơn số xe đang đi. Nếu bạn đi bằng phương tiện công cộng, có thể cho trẻ đếm số xe buýt đang đậu tại bến xe trước khi bắt đầu hành trình. Các hoạt động như ước lượng, đếm và so sánh có thể được coi là nhiệm vụ học tập thú vị trong chuyến đi ngoài lớp học này.

Học toán trong trò chơi

Hãy tạo cho trẻ nhiều cơ hội để “chơi” với các biểu tượng toán học. Trò chơi giúp trẻ học tốt hơn nhiều so với việc làm bài tập toán. Những trò chơi thú vị thường dễ dàng khơi dậy động lực để trẻ luyện tập các kỹ năng toán học cơ bản. Một số trò chơi mà trẻ rất thích như: chơi lò cò, cáo và gà mái, trốn tìm... giúp củng cố kỹ năng đếm và định hướng không gian; hoặc những trò chơi như cờ ca rô, lô tô... giúp trẻ học cách lập kế hoạch và chọn biện pháp đếm phù hợp. Các trò chơi sử dụng con xúc xắc, như con rắn và thang, cũng giúp củng cố kỹ năng đếm, nhận diện các con số và phép tính cộng. Các bậc phụ huynh nên dành thời gian chơi cùng trẻ những trò như "đôminô", "đổ xúc xắc", "ô ăn quan", "xếp thẻ bài" theo thứ tự số lượng, hình dạng, kích thước..., chơi xếp hình với bộ đồ chơi lê-gô, đếm số chữ cái trong tên...

Việc kết hợp vận động và âm nhạc vào việc học các biểu tượng toán sẽ giúp trẻ cảm thấy thú vị và dễ dàng ghi nhớ các khái niệm toán học cần thiết.

Ngoài ra, trò chơi vẽ bằng các ngón tay cũng là một cách dễ dàng để trẻ học về số lượng. Bạn cũng có thể giữ lại những tấm thiệp chúc mừng (và cả phong bì). Sau đó, hãy cho trẻ chọn tấm thiệp đúng kích thước và hình dạng để bỏ vào phong bì.

Một hoạt động thú vị khác là phân loại hình dạng: cho trẻ tự cắt ra những hình dạng khác nhau, rồi cho vào một cái áo gối. Sau đó, yêu cầu trẻ đưa tay vào túi và đoán xem mình đang cầm hình gì, làm từ chất liệu gì. Bạn có thể xếp một số vật dụng lên khay, để trẻ quan sát, sau đó quay mặt đi và thay đổi vị trí các đồ vật. Hỏi trẻ về số lượng đồ vật trên khay sau khi đã thay đổi.

Hình thành cho trẻ khả năng ước lượng

Khả năng ước lượng đặc biệt quan trọng trong thời đại hôm nay. Bất cứ lúc nào, chúng ta cũng có thể có cơ hội khuyến khích trẻ thể hiện khả năng ước lượng. Khi nấu ăn, trẻ có thể ước lượng thời gian nấu chin món ăn, vào bếp trẻ ước lượng số chén trong rổ. Khi xếp quần áo, trẻ ước lượng số quần áo được xếp thành một chồng, đọc sách trẻ có thể ước lượng số trang của quyển sách, đi trên đường, cho trẻ ước lượng số người ngồi trên một chiếc xe…

Như vậy – Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc học toán, các bậc cha mẹ cần làm những việc sau:

• Nhận thức được những điều gì làm cho trẻ muốn học. Từ đó tạo nên khung cảnh có ý nghĩa cho trẻ giải quyết vấn đề.

• Đặt các câu hỏi kích thích chẳng hạn như: “Con có thể suy ra câu trả lời thế nào?” hay “Có cách nào khác nữa để giải quyết vấn đề không?”

• Hãy đợi cho trẻ tìm ra câu trẻ lời. Đây là một nhiệm vụ khó khăn vì chúng ta rất dễ đưa ra câu trả lời nhằm dạy tiếp. Nên nhớ là khi đứa trẻ phải vất vả mới đạt được thành công trong câu trả lời, thì lúc này tri thức đó là của nó và trẻ sẽ nhớ điều đó. Chỉ nên giúp trẻ giải thích biện pháp mà nó sử dụng để giải quyết vấn đề. Đây chính là cách tốt nhất để phát triển kỹ năng tư duy phê phán ở trẻ.

• Khen ngợi thành công nhưng chấp nhận sai lầm của trẻ như là một phần của quá trình học.

Kết luận:

Toán học có giá trị trong gia đình cũng như trong môi trường khác, và thời gian trẻ ở cùng Ba Mẹ là thời điểm tốt nhất (mà chi phí lại thấp) để truyền đạt các kiến thức và kỹ năng toán học.